Metoda i źródło | Opis | Narzędzie wspierające | Zastosowanie | Zalety | Wady |
---|---|---|---|---|---|
Diagram Ishikawa [1] | Odmian Fishbone Diagram, będąca jednym ze sposobów realizacji Root Cause Analysis. Graficzne narzędzie prezentujące przyczyny zdarzenia, umożliwiający ich grupowanie na diagramie według kategorii. | SmartDraw | Diagram wykorzystywany w wielu sektorach. Proponowany również jako jedna z metod analizy przyczyn wypadków kolejowych przez przewodnik [17] | Czytelna, graficzna forma prezentacji przyczyny, podział na kategorie przyczyn. Wspomaga działania korygujące, usuwanie przyczyn u ich źródeł. | Zespół ekspertów oceniających może nie posiadać wystarczającej wiedzy o zdarzeniach, jest tylko częścią procesu (nie prezentuje zalecanych działań), nie jest samodzielną metodą analizy ryzyka, a tylko techniką graficzną, sposobem prezentacji, nie może być stosowane do skwantyfikowania ryzyka (np. oceny prawdopodobieństwa, jak w przypadku FTA). |
Metoda prezentacji przyczyn zdarzenia (pomocnicza dla metod RCA) autorstwa Kaoru Ishikawy, opracowana w trakcie pracy dla Kawasaki Heavy Industries. Zaprojektowana jako proste narzędzie graficzne, w którym potencjalne przyczyny źródłowe są reprezentowane w uporządkowany sposób, zgrupowane na diagramie według głównych kategorii przyczyn.Pierwotnie schemat był przeznaczony do procesów produkcyjnych i towarzyszącej im kontroli jakości. Obecnie schemat Ishikawy jest również wykorzystywany w innych sektorach.Korzystając z diagramu Fishbone, diagramu Ishikawy, Cause-and-effect analysis, można przeprowadzić obszerną analizę przyczyn i skutków, zidentyfikować podstawowe przyczyny problemów. Diagram powstaje w wyniku sesji tzw. „burzy mózgów”.
Mocne strony metody [1]:
- prowadzona przez zespół ekspertów,
- uwzględnia wszystkie możliwe hipotezy,
- graficzna, łatwa do interpretacji prezentacja wyników,
- identyfikacja obszarów, w których wymagane są dodatkowe dane,
- może być stosowana do oceny zarówno pozytywnych, jak i negatywnych skutków (effects).
Słabe strony metody [1]:
- zespół ekspertów może nie posiadać pełnej wymaganej wiedzy,
- nie kompletną metodą i musi być częścią analizy przyczyny źródłowej (RCA), aby przedstawić zalecenia odnośnie postępowania z przyczynami,
- jest raczej techniką prezentacji a nie analizy (rodzaj graficznego wsparcia „burzy mózgów”) w obszarze identyfikacji przyczyn,
- podział przyczyn na główne kategorie na początku analizy oznacza, że mogą wystąpić błędy w ocenie w przypadku interakcji pomiędzy kategoriami przyczyn, np. gdzie awaria sprzętu jest spowodowana błędem człowieka lub problemy ludzkie są spowodowane złym planowaniem, błędami projektowymi.