Diagram Ishikawa

Metoda i źródłoOpisNarzędzie wspierająceZastosowanieZaletyWady
Diagram Ishikawa [1]Odmian Fishbone Diagram, będąca jednym ze sposobów realizacji Root Cause Analysis. Graficzne narzędzie prezentujące przyczyny zdarzenia, umożliwiający ich grupowanie na diagramie według kategorii.SmartDrawDiagram wykorzystywany w wielu sektorach. Proponowany również jako jedna z metod analizy przyczyn wypadków kolejowych przez przewodnik [17]Czytelna, graficzna forma prezentacji przyczyny, podział na kategorie przyczyn. Wspomaga działania korygujące, usuwanie przyczyn u ich źródeł.Zespół ekspertów oceniających może nie posiadać wystarczającej wiedzy o zdarzeniach, jest tylko częścią procesu (nie prezentuje zalecanych działań), nie jest samodzielną metodą analizy ryzyka, a tylko techniką graficzną, sposobem prezentacji, nie może być stosowane do skwantyfikowania ryzyka (np. oceny prawdopodobieństwa, jak w przypadku FTA).

Metoda prezentacji przyczyn zdarzenia (pomocnicza dla metod RCA) autorstwa Kaoru Ishikawy, opracowana w trakcie pracy dla Kawasaki Heavy Industries. Zaprojektowana jako proste narzędzie graficzne, w którym potencjalne przyczyny źródłowe są reprezentowane w uporządkowany sposób, zgrupowane na diagramie według głównych kategorii przyczyn.Pierwotnie schemat był przeznaczony do procesów produkcyjnych i towarzyszącej im kontroli jakości. Obecnie schemat Ishikawy jest również wykorzystywany w innych sektorach.Korzystając z diagramu Fishbone, diagramu Ishikawy, Cause-and-effect analysis, można przeprowadzić obszerną analizę przyczyn i skutków, zidentyfikować podstawowe przyczyny problemów. Diagram powstaje w wyniku sesji tzw. „burzy mózgów”.

Mocne strony metody [1]:

  • prowadzona przez zespół ekspertów,
  • uwzględnia wszystkie możliwe hipotezy,
  • graficzna, łatwa do interpretacji prezentacja wyników,
  • identyfikacja obszarów, w których wymagane są dodatkowe dane,
  • może być stosowana do oceny zarówno pozytywnych, jak i negatywnych skutków (effects).

Słabe strony metody [1]:

  • zespół ekspertów może nie posiadać pełnej wymaganej wiedzy,
  • nie kompletną metodą i musi być częścią analizy przyczyny źródłowej (RCA), aby przedstawić zalecenia odnośnie postępowania z przyczynami,
  • jest raczej techniką prezentacji a nie analizy (rodzaj graficznego wsparcia „burzy mózgów”) w obszarze identyfikacji przyczyn,
  • podział przyczyn na główne kategorie na początku analizy oznacza, że mogą wystąpić błędy w ocenie w przypadku interakcji pomiędzy kategoriami przyczyn, np. gdzie awaria sprzętu jest spowodowana błędem człowieka lub problemy ludzkie są spowodowane złym planowaniem, błędami projektowymi.
Do góry